کئفلی ایسکندر

بورک قویما!

برک ناخوشلامیشدیم، یاپ اولوم یئرده قالمیشدی. داوا- درمان ائیله یندن ساوایی، بیر تهر دوزلمیشدیم کی،هره بیر نوسخه یازماقا باشلادیلار .ایرضا موعللیم تیلفونیله حالیمی سوراندان سونرا، دئدی :ایندی هاوا برک سویوقدی، بیر زامانی ائشیکه چیخسان ،باشان بیر بورک قویگیلان.بو فیکیر  یاخشی دوشدی ،منی فیکره آپاردی.هر جوره بورک قویمالاری ذهنیم دن گئچیردیردیم :آتام ائشیکه چیخاندا هانسی سین،ائوده نئجه بورک قویاردی؟آمما داییم ائله چوخ زامانلار، میثال اوچون قیشدا، بئکار اولاندا ،بورک قویاردی .عمیم  تزه مود اولان بورکلردن، فخریله باشینا قویوب، آداملارین اوزونه گوله –گوله باخیب گئچردی.ذهنیمده چوخ اشخاصلارین بورک قویمالاری ، گلیب گئچدیلر .ابراهیم آغا چوخ گوزل سوروجو اولماقدا ،رنگ به رنگ بورکلردن قویوب ،برک یاراشاردی.کان کان  آغارضا بیر قمر رنگیده درییه اوخشاربویکی، واریدی .او بورکی هم ایشده -همده ائشیکده قویاردی ،یالنیز ایشدن چیخاندان سونرا ،الی –اوزون یویاندا ،اونو باشیندان گوتوروب ،بیر الیله او بیرسی الینه، اوچ دفعه موحکم چالیب ،توز-تورپاغی گئدندن سونرا ،یئنه باشینا گئچردردی.چایچی میر علی،توکانچی مشهدی احمدین ،قصصاب علی حوسینین ،چورکچی محممدعلی نین ،مخصوص اؤزلرینه بورک قویمالاری،واردی.بعضی بورک قویمالار،بعضی اشخاصیلر اوچوندی.میثال اوچون دریدن –تیفتیک بورکلر مخصوص نوحه خانلار اوچوندی .عممامه ده کی ،اؤز تکلیقیندا، بیر دین بورکی ،حئسابا گلیر .عممامه لرین آغ رنگلری، رعییت لر اوچون ،قارا رنگیده اولانلار ،سییدلره عایددی.یاشیل عممامه لر –یاشیل کش بورکلر،ساوادسیز سییدلردن اوتوردی ،یالنیز اونلار، روضه خواندیلار.بعضی بورک قویمالار ،باشلاری آغریمادان ،بعضیلر مجبوری حالتده،یا بیر یارادان ، یاخوت بیر باغلاما- قابلاما -زیدداما کئچللیقدان اوتوردی.بعضی لرده مود اوچون ،بیزیم بو رضا موعللیم تک، هایاندان بیر انتیقه بورک تاپیب، قویوب باشینا .بعضی لریده منیم تک خسته دیرلر،بیر کانفا سین بش-اون گونلوقا ،باشلارینا قویوبلار.یادا ایش بیر جوره دیرکی گره ک ،باشا بیر بورک،قویا.یادا ایشی اوتوران ائویندن اوزاق دوشوب،موتورسیکلتیله گئدنده باشینا بورکو قویور.او قدر بورک قویمالار چوخالیب ،دوولت ایشچی لرینه ده گئچیب ،دییه للر:پهلوی رئژیمین ایلک دوورولرینده ،بورک قویمالار واریدی ،هامیسین ییغیشدیریب پهلوی!بورکون مود ائیله میشدی.دوولتی بورکلر یا چوخ داریشلیق ،یا چوخ گئنیشلیک اولار.یئر ،گوی،دنیز،اود سوندورن ،مئشه بئی،موتورسیکلت،آیروپلان،ماشین سورجولرین بورک قویمالاری فرق ائیله یر.بیزیم محلله نین اون گون محررملیقدا، دسته میزین بورکلری، اوبیرسی محلله لریله فرقی وار.بیزیم دسته ده ده ایکی نوع بورک قویما وار ،بیری کش، اوبیرسی ایکی مئتیر قارا رنگیده پارچادیرکی ائله کش بورکون صوابین وئریر.بیزیم اولکه ده بورک قویمالار، اؤزو بیر یاخشی عادته دونوب.هره نین اؤز مشخصاتین اؤز باشیندا، بورک قویماقیله تانیماق اولار .میثال اوچون کیم آغ رنگیده باشینا بورک قویسا، معلومدی کی او شخص تزه مککه دن گلیب، یادا او گوی پارچالی بورکلردن بولونر بو شخص او شیرکتین باش موهندیسلریندن دی .بیزیم بو نجف، هایاندان بیر بورک تاپیب -باشینا قویوب، محلله ده خججه یله –مستانا پوز وئریر، سونرا متوجه اولموشام یول چکن شیرکتلرین فعله لری قیرمیزی پرچم گوتورن لر،اونلاری  قویاللار باشلارینا  .آمما بعضی لری ائله بو بورکلره عادت ائیله یبلرکی،گئجه یاتاندا خججه خالا نجف عمی نین بورکون تاپانمایاندا  ،اؤز باش چرقاتین آچیب نجف عمی نین باشینا باغلایاردی.حتتا ائشیدمیشم بیز موسلمانلار، او بعضی هشت پر- دیمدیکلی بورکلری باشیمیزا قویمایاق، اونلار آدامی دیندن -مسلکدن چیخاردا بیلر.

خیلاصه بو بورک قویمالار، نجورکی سییاقساران-لیوارجانیله فرقی وار، گرگر-علمدار تبریزیله فرقی وار. مازندران -سیستانیله ،سیبرییا -آفریکایله فرقی حتمی کی گره ک اولسون.من بیر ایشه بو باره ده مات قالمیشام اودورکی هممشه آتام- آنام دییه ردیلر:بو جبیده اؤزون گوزتله، سوروشاندا نییه ؟دییه ردیلر: او جبی برک باشا بورک قویار.ائله ریضا موعللیم دییه نده :باشان بیر بورک قویگولا ،ائله بو جبی یادیما دوشدی .گئتدیم جبی نین باشینا ،گوردوم نه بورک ساتاندی -نه ده توکانی وار، اوردا گئچن احمد عمی دن خبر آلدیم:

ایسگندر:احمد عمی جبی نی تانیرسیز؟

احمد عمی :تانیرام

ایسگندر :نه ایش گورر؟

احمد عمی گوله-گوله:برک باشا بورک تیکر،بورک قویاندی، ایشین اولسا گوزتله ،اودور با اوتوروب اوردا .

ایسگندر:هانی بس بورکلری ؟

احمد عمی :قولتوغوندا !

ایسگندر:احمد عمی اوردا ائله بیر –ایکی بورک آنجاق یئرلشه ر.

احمد عمی :ائله سنین تک پخما آداما ،او بیر –ایکی بورک آخیر عومرونه جان بسدی!

دئیبلر: سوز ائشیتمک ادب دندی، بورک آلماقدان فیکریم دوندی، ائله خسته لییمده جانیمدان چیخمیشدی، بورک قویماقدا باشیمدان چیخدی.آمما چوخ اشخاصیلری آدام گورور، بورک قویمادان ائله بورک قویوللار کی او شخصین گوزلریده یومولور .جبی نی دئیب لر آدام تانییب، او بیر سین آدام نئجه تانیسین ؟آمما بونودا بویوک شاعیریمیز نیظامی دئیب کی :آدام قولای بورک تیکن عوضینه ،یاخشی پالان تیکن اولسا گوزلدی!

وای آتامین ائوی تیکیلسین اوندا وای بیزیم حالیمیزا !!

گرگرلی آراز

عالیم اینسانلار کناردا دوران زامان ،اولکه میزده اولان بعضی  تئلویزییادا -خبرچیلیک لر،سینامادا-آرتیس لر ،تیم لرده –توپچولاریمیز، ساوادلاری اولمادان ،مونجوقلاری آلنی لاریندا  گزیر

بیزیم شهر ،جولفا  آزاز آدلی آزاد منطقه سینه ،چوخ یاخیندی .بو جهت دن منطقه نین چوخ ایشچی لرین ائله دور بر کند – شهرلردن  گوتوررلر. تخته  کورپونون گئد- گلیشینه گوره، قاپیدا آختارماقا، خانیملار اوچون آللاه تعالا رحمت ائیله سین ،اسمر خانیمی  توتموشدولار. اسمر خانیم بیر اللی - اللی بش سیننینده، گوزل سیمالی ،چوخ شوغلوق ائیله ین آدامیدی. هئچ بیر کسین ناراحاند اولماسینا راضی اولمازدی .او چتین ایشده هئچ بیر کس اوندان او مددتده اینجیمه دی .

 خیلاصه او گون بو قاپی(تخته کورپو)، شولوقودی .هامی صفده نوبتیله ماللارین گوتوروب ،خانیملار طرفینده، یاواش -یاواش اسمرخانیم اولان طرفه گلیردیلر. نوبت خدیجه خانیما یئتیشدی کی ناخجیوانا اوچ گون بوندان قاباق گئتمیشدی ،ایندی قاییدیب ،گلیردی. اسمر خانیم کیف لری آچیب باخیردی،باخا -باخا دا ائله خدیجه خانیمیله کئف -احوال ائیله یردی. کیف ده  ائله بیر قدغن اولان بیر شئی لر یوخودو ،بیرده کی اوچ  دوگی تورباسی ،بیرده ساماوار قوطوسوندا ،او طرفدن آلان شئی لری ییغیب ،باغلامیشدی.  وسایلین آختاریشی ،قورتولاندان سونرا ،ایش خدیجه خانیمین اؤز آختارماسینا، یئتیشدی.

 خدیجه خانیم چوخ بیر یئکه ،هوندور وزلی ،خوش سیما ،انداملی بیر خانیمیدی. یوز ایرمی بش کیلو اولاردی .اسمر خانیم ،اونو ،خانیملاری آختاران یئره ،هدایت ائیله دی .اسمر خانیم اللرین آپاریب، اونو آختاراندا ،خدیجه خانیم اللرین گویه قوزایب  ،اسمر خانیمین اوزونه گولومسونه رک، دئدی: اسمر خانیم نئجه کی کیف لرده ،دوگی توربالاریندا، بیر شئی لر یوخودی، ائله منده ده بیر شئی یوخدی. خدیجه خانیم بونلاری دییه -دییه اسمر خانیم  اونون پاچالارینین آراسینا ،یئتیشمیشدی. هاوا ایسسی اولماقدا ،بیرده خدیجه خانیمین یوخاری وزنیده اولماقدا، آلت پار-پالتار گیمه میشدی، ائله بیر دون گییب، هر بیر زادین توتموشدی. او زامان کی خدیجه خانیم دئییردی:  منیم بیر شئی یم یوخدی،نه یه آختاریرسیز؟ اسمر خانیم  دونو قوزایب، الی ،خدیجه خانیمین ایکی پاچاسینین آراسین ،دولانیردی. بیردن اسمر خانیم  الین موحکم بیر ایکی دفعه، شاپپیلدایا –شاپپیلدایا  برک ووردی بوش اته ، دئدی: خدیجه خانیم دئییرسیز بس، منیم بیر شئی یم یوخدی، بس بو نه دیر بوردا؟!!

گرگرلی آراز

جمهور باشقانلیقا کاندیدا!

مشهدی عباد عمی نین آروادی توکذباجی ،سیره دن آخشام اوستو گلنده ،گوردوم .سلام علیک ائیلییه ندن سونرا، توکذ باجی بیر سوز دئدیکی یئککین لریم قالدی- کاللاریم توکولدی. توکذباجی ،دئییردی:بالا اوغلوم، عباد عمین جمهور باشقانلیقا، ایسته یر یازیلا !گوروم او اسمرین ارین، جهننمین اورتاسیندا ،یورقان دوشه گین سالسینلار. گئدنده مککه یه، کندین کدخودالیقین، قیرخ گونلوقا ،مچیدین موهریله برابر، عباد عمی وه وئردی. آمما اوغلوم اونو دئییم ها، او قیرخ گونو یامان کئیفه عباد عمیله باخدیق ! بولوسن نئجه؟ دئییم سنده بیل؟ قاپینی آچ ،گئچک ایچه ری ،هم بیر عمی گلینی گوروم ،همده او قیرخ گونون ناغیلین سنه دئییم ،قیرخ ایل دئسه م قورتولماز .

ائوی آچاندان –چای ایچندن سونرا ،باشلادی ناغیلین ایدامه سین :هن اوغلوم ،او قیر گوندن سنه دئییردیم: او قیرخ  گونون- ایلک هفته لری ،هامی کی بیلدی بو ایکی آچار بیزده دی، سلام علیک لر باشلاندی. بیر گون قاپی دویولدی، گوره م  کیم اولا؟ شیدا بی بی دی، الینده بیر خوم ساری یاغ ،منه مجال وئرمه میش ،سوزه گلدی: سن اللاه توکذباجی ،باخ گور، بو ساری یاغ اصلی دیر یا یوخ ؟من بیر بارماقلادیم، دئدیم :پیس دئییل، گوزلدی. زورلا –بلانان خومو یئره قویوب ،دئدی: حاجی ایکی دنه سیفاریش وئرمیشدی ، بیرین ائله سیزین آدیزا آلیب، الیمی قئیترسن ، بیر عومور کوسه رم. سونرا اللرین اوفکالادی، اللریمی- اللریله توتدی. اللریله توتان کیمی ،بدنیمه بیر الوو گلدی، ایندییه جان او ایسسی نی گورمه میشدیم .بولمه دیم اونون ایسسی سیدی ،یادا ساری یاغین ،اوردا نه دئسه ردی قبولومودی. شیدا بی بی ،دئدی :توکذباجی سن اللاه، بو کاغاذی وئر مشهدی عباد عمی یه، ایمضالاسین . بیزیم اوغلان گومروکه ایمتحان وئریب، قبول اولوب ،مچیدیمیزینده موهور –ایمضاسی اولسا، دئییللر ایش موحکم اولور .منده اوزومو اونون یانیندا ائله شیشیتدیم، دئدیم: مشهدی عباد لازیم دئییل! اونو من اؤزوم ایمضالارام ،موهور ووررام. بو قیرخ گونو مشهدی عباد عمین کیشی له ره، منده عورت لریمیزه ،مچیدده -سیره لرده خیدمت ائدیردیک، اونلاردا اینصافن، برک بیزه حرمت قویوردولار.بیر گونو بو قیرخ گونو ائوده ناهار- شام ایکی میز  یئمه دیک ،هامیسین بو ائوده قوناق- او ائوده قوناق،  گوزوزدن ایراق ،گویلوزا دوشمه سین، قله مه یین صاحابی اوزومو-ماربایا نین مجیدی قووونو، بیزیم ائودیدی.

 خیلاصه  اؤز گوزومله گوردوم ،بو قیرخ گونون آخیر هفته لری، قاپی دالیندا، بعضی اشخاصی لرده بیزیم ائوین قاپیسینین دویوب -گیریردیلر قاپی دالیندا، بیزیم مشهدی عبادا نه دئیب- نه قویوردولار، آخیر دفعه ده ال گئدیردی، مشهدینین جیبینه،مشهدی ده اونلاری ، گیزلینجه  قاپیدان، یولا سالیردی .هر زادیمیزی تزه له دیق، آشاقا موهره دیواری ،پیشمیش کربیچ ائیله دیق، بو باشدان بیر اوتاق-اوتاقلارا علاوه ائیله دیق، حامام- ال اوزیئریمیز یاخشی دئییلیدی ،بیر بالاجا ساهمانا سالدیق .

خیلاصه نه باشیزی آغریدیم ،آداملاردا -مسئوللاردا گوردولر، مشهدی عباد عمین کارا گلن آدامدی، بونیله یولا گلمک اولار. اورادان دیپلومون آلدی، شهریمیزین شوراسینا یول تاپیب، بیر مددت شهرداریمیزی ایشلتدی. عباد عمین  بو گونلر اوزاقدان ،تئلکیرافی، لیسانسین -فوق لیسانسین –دوکتوراسین  آلیبدی .ایندیده قورخورام، جمهور باشقانلیقینا چیخا ،بولورم حتمی چیخاجاق. نییه چیخاجاق؟ ائله بیر دیلی وارها، هامینی حتتا ایلانیدا یوواسیندان ائشیکه چیخاردار. هامینین دیلین بیلیر، هامینین ایشین یوللاندیریر، مملکته بوجور آدام لازیمدی.

 او آغام قولسوز ابولفضل یدن ایسته میشه م، بیر-ایکی یئره نذیر دئمیشه م اینشااللاه نذیرلریم قبول اولار.تزه ده بیر یاشیل سوفره ،بو اسمرین گلینی چیخاردیب ،یاشیل سوفره دی، یاشیل جیلدیلی قرآن -یاشیل تسبیع -یاشیل شعمدان ،هرزادی یاشیلدی. ائله پول ییغیشیر- ائله پول ییغیشیر، تامام حاجتلریده قبول اولور.

او گونلری بیزیم قونشودا ،آدین دئمیره م پیس اولار، غیبت دی، آروادین بوشویوردی .آدین دئمه سه مده ،سیزه پیس اولار، سکینه نین اوغلونو دئییره م .گلینی چوخ بیر پیس- ایندیکی گلینلرده ندی، اورا بیر بویوک نذیر دئیب ،همی ده آیاق یالین پیریمیزه گئده جک .داها من مشهدی عباد  عمیندن اوترو، آیاق –یالین پیره گئدنمه رم .آمما بیر نذیر دئییرم او یاشیل سوفره یه، بو مشهدی عباد عمین جمهورباشقانیندان چیخماسین، سنی ده مشهده گوندررم. بالا اوندان قورخوم یوخدی کی، اوزومدن قورخورام. مشهدی عباد عمین جمهور باشقالیقا چیخسا ،توکذ خالان ،داها قبول ائیله مز.

 اللاه گوروم بو اسمرین ارینین یورقان- دوشه گین، جهننمین اورتاسیندا سالسین .بونو توکذ خالا دییه- دییه ائودن چیخیب گئتدی. آمما او گئجه اصلا من یاتا بیلمه دیم ،چونکی منی ده مچیدین هئیت اومناسیندان بیر نفر حاجی عمواوغلی، مچیده چاغیرمیشدی، آچاری وئرسین ،بو هفته مککه یه یولا دوشوردی. گوره سن من مچیده گئدیم ،آچاری آلیم یا یوخ!!

گرگرلی آراز

سنه وئرمک لازیم دئییل کی

چایخانادا اوتورموشدوق بیر نفرغریبه- اورتا بوی - ساک الینده چایخانایا وارید اولدی. بیر یئرده اوتوروب ،چای ایچه- ایچه گوز آلتی ،اویان -بویانا باخیب، هامی نی ورنداز ائیله یردی .ایکینجی چایی مهدی گتیره نه جان ،هی اللرین اوفکالایب،بیردن ، چایچییا اوز توتوب، دئدی: اینجا اگر در یک گاوداری –مرغداری کاری پیدا بشه من می توانم کار کنم .بو سوزلری دییه- دییه اللرینده کورسه دیردی ،یعنی بو کی ،باخین، ایشله ین آدامام. سونرادان او دئدی ،از ولایت دوری آمدم ،به  جلفا سی روزی هست آمدم، اما کاری نتوانستم پیدا کنم .بو ایش اولمویان زامانلاردا ،چایخانادا هامی  چوخ فیکره گئتدی ،هره ده بیر سوز آغزینا گتیریردی. مشهدی حسن ،دئدی: بایرامین گاودارلیقیندا ایش اولار. احمد دئدی :او گئچن هفته بیرین تاپدی ، صالع گلیب اونیله  ایشله یر. هره بیر آدرس وئریب، او بیرسی جوابین وئریردی. غریبه قارداشیمیز بیردن قایدیب، دئدی: حالا که کار نیست، آغا مهدی یه پولی از این آغایان برام جمع کن، تا من مرخص شم !اوندا معلوم اولدی ،بو قاردا ش نه اوچون گلیب!چایچی میز، مهدی ده سوزده قالمییان آدامدی ،اوز توتوب بیزه ساری،گولومسونه رک، دئدی: آی جانیم منیم کی او اوزوم اولسایدی، سنه پول ییغیم -دیله نیم ،اؤزوم ییغاردیم اؤز جیبیمه قویاردیم! نییه داها سنه وئریردیم !!

گرگرلی آراز

بیز هارای چکیب ، دییه نده هانسی کئفلی ائشیدیر!

ائلچی بئی له –دوکتور جئری جاوانلیقدا، اونلاردان بتری کئفلی ایسگندر، بیر آز سس-صدالی جاوانیدیلار. بیر گون پوللاری خرجله مه یه قورتولور ،هئچ بیر یئره گومانلاری قد  وئرمیر ،بیر- بیریله  قرارلاشیللار مئیداندا ،احمد عمی نین توکانینا، بیر ال دولاندیرسینلار. یاری گئجه ، ساعات اوچ ایراده له رینده ،احمد عمی نین توکانینین دامیندا، نوودانین دیبیندن بیر قلبیر انینده یئر آچیب ، دوکتور جئری آریق اولماقدا، ایچه ری سوخولور.اوردان ، آلتی قوتو  کیبریت –آلتی شوشه  کانادای –آلتی پاکت   زر سیگارتی –آلتی بسته بیسکیویت –آلتی دست سورمالی شیرنی گوتوروب بیرجه –بیرجه، او باجادان وئریر، قالایچی مورتوض آلیب ،کنارا قویور. توربا دولاندان سونرا، قالایچی مورتوضون ایشارتیله، دوکتور جئری ائشیکه چیخیب ،کئفلی ایسگندرین چینینده ،بیرگه کئفلی ایسگندر گیلین باغینا یولا دوشللر. اوردا ،اوچو بیر گیزلین یئرده، یئره قویلایب، گلیب شامی یئیب ،مچید قورتولاندان سونرا ،باغدا توربانین باشینا گئدیب – گوروللر، هر بیر شئی دن، ایکی جوت یعنی دوردی ،قالیر. اوچونون آراسیندا، کئفلی ایسگندره ظن گئدیر، اودا قبول ائیله مه مکده ،هی دئییردی: سیز ائله بو سایاقدا، احمد عمی نین توکانیندان ،گوتورموسوز. اوچوده قرار قویوللار، سحر احمد عمی دن بیر تهر ،خبر آلسینلار .

سحر اون ایراده لرینده ،کندیده هامی بیلندن سونرا، اوچوده  دوکتور جئری- قالایچی مورتوض –کئفلی ایسگندریله  برابر،احمد عمی نین توکانینا ،وارید اولورلار. آمما سوروشوب- سئوال ائدنلر دوکتور جئریله -قالایچی مورتوض اولور. قاپی یانیندا کئفلی ایسگندر دوروب، تاماشا ائیله یر . چوخ سوزدن سونرا دوکتور جئری،احمد عمی دن سوروشور: احمد عمی بو گئجه نه ییز گئدیبب ؟

احمد عمی : جئری بالا ،آلتی قوتو کیبریت

دوکتور جئری :کئفلی ایسگندر ائشید!

احمد عمی :مورتوض بالا، آلتی شوشه کانادای

قالایچی مورتوض: کئفلی ایسگندر ائشید!

احمد عمی: جئری بالا، آلتی پاکت زر سیگارتی

دوکتور جئری :کئفلی ایسگندر ائشید!

احمد عمی :مورتوض بالا، آلتی بسته بیسکیویت

قالایچی مورتوض: کئفلی ایسگندر ائشید !

احمد عمی:  جئری بالا !آلتی دست سورمالی شیرنی

دوکتور جئری :کئفلی ایسگندر ائشید!

اوندا گورورلر ، کئفلی ایسگندر یوخدی. قالایچی مورتوض ائشیکه چیخیب ،اوجا سسله ،دئییر :کئفلی ایسگندر! آی کئفلی ایسگندر! ائشیتدین؟ !!

گرگرلی آراز

موسلمانچیلیق!

وحید آدلی جاوان، قونشو کندیدن ،پاسبانچیلیقا یازیلمیشدی .ایمتحان وئریب ،اوردان گوزل رتبه یله بیرده کی اوجابوی –قد-قامت لی- ساوادلی اولماقدا، قبول اولموش، بیر مصاحبه سی قالمیشدی .گئجه یاتمامیش ،بوتون اندییه جان نه مه نه اوخویوب- اورگشمیشدی، منبردیبیندن نه گوروب -ائشیتمیشدی، ذهنیندن بیر- ایکی یول گئچیتدی.

ائله ال- ایاق ائیله مه میشدن ،گوردی سحر اولوب، گزینشده بونون آدی سسله ندی. او صندل ده کی اوتورموشدی، قاباغیندا بیر نورانی- اورتا یاشلی آدام اوتورموشدی .بیر- ایکی دفعه پرونده نی آچیب –بوکدی، سونرا منه باخیب چایین ایچه –ایچه،دئدی: اوغول آدین- فامیلین بیرده هاردان گلیبسن ؟هامیسین جابجا، دئدیم .سونرا پرونده نی دولدورماق اوچون، بیر پارا اساسی سوزلر سوروشدی ،اونلاری دا دئدیم. پرونده نی بوکوب ،بیر آیری دفتری آچیب سوروشدی: اولو کفنی نئچه تیکه اولار؟ عورتیله –کیشی نین کفنده نه فرقی وار؟ اؤزومه ها زور گتیردیم، تاپیب دییه نمه دیم. بیردن قایدیب او کند لهجه میزله، دئدیم :حاج آغا سیز پاسیبان گوتورورسوز؟ یا میده شور ایستیخدام ائیله یرسیز؟!حاج آغا سوزه گلدی :یوخ بیر موسلمان گره ک هر بیر شئی دن باشی چیخا .

چاره سیز بیر فیکیر باشیما دوشدی .کندیدن گلنده مشهدی رحمان، تراختوروندان بیر کهنه تسمه یله –ایستارت وئرمیشدی، ایشیم قورتولاندان سونرا اونلارا تای، اونلاری آلیم گتیریم، تز اوایکی سین چیخاردیب ،کورسه –کورسه ده دئدیم: بونلار نه دی ؟بیر باشین قوزایب باخدی ،باشین توولادی، دئدی: گره ک بیله م ؟دئدیم موسلمان دئییرسیز؟!بیر موسلمان گره ک هر بیر سوزو بیله !

  اوچ -دورد ایل اولاروحید جنابلاری  همن پاسیبانچیلیقدان تاقایوت اولوب !!

گرگرلی آراز

بانکیدان یئددی میلیون

بو یاخینلاردا بانکلارین بیریندن ،منیم آدیما ،یئددی میلیون پول جایزه چیخمیشدی. من اؤزوم چورکچییم ،اؤز ریشته مده بیر قووتلی ایش بیله نم ،اوتوز ایلدی بو ایشده یم ،ایسته ردیم چورکچیخانادا بیر سرمایه گذارلیق ائدم، یادا بیر کیتابخانا آچام کی چوخ بونا ایسته یم وار، یادا کورپه لر اوچون بیر نمایش ائوی تیکه م. بو سوزلری ائوده دییه ندن سونرا، چوره گیم زهر اولوبدی. آخیر سوز بو فیکیرده یدیم ،قاپی دویولوب ،اوچ موعللیم یولداشلاریم -اسکی همکیلاسلاریم  ،ایچه ری گئچدیلر. چوخ اویان -بویاندان سوز آچیلدی ،سونرا مطلب یئددی میلیون اوستونده دانیشیق دایاندی. بیر -بیر موبارک دئدیلر، چای ایچیلیب، آلما سویا -سویا سوز آچیلدی. حسن موعللیم، دئدی: بیزیم بو شاطیر اوغلان ،باشارماز چوره گی هاردان آغزینا آپارسین ،یا آپاریب بیر قالاق کیتابا وئره جک، یادا بیر تئاتیرخانا آچاجاق، ایندی پول پتکده دی -تاکسی دادی -گاودارلیقدادی .هانسی سینا رایین وار، بیسم اللاه ،من ائله اوندان اوتور گلمیشه م .

اکینچی دی بوستانچی دی دامداردی ،

سوپورگه چی بادینجانچی باغداردی ،

پتکچی دی تاکسی چی دی گاوداردی ،

هارا باخیب گورورسن موعللیمی .

فیروز موعللیم ،دیله گلدی: بونلار نه دیر؟ نه سوزدی؟ بورا باخ، بو یئددی میلیون جان وئریر دره دوزده بش قطعه یئره- ایرمی دورد ساعات سویا، اوچ دورد ایلدن سونرا، ایجاره سیله برابر، اوتوز- بش میلیونی آشوب یوخاریسینا گئدر .حاضیرسان ؟بلی سین دئگینن، آخشاما یازیم گئدسین .

بیردن گوردون جوراب توربا بئلده دی ،

دره دیزده بئل چینینده سئل ده دی ،

قار بوراندا قار یاغیشدا  یئل ده دی ،

هارا باخیب گورورسن موعللیمی .

محممد موعللیم بوتیکخانا، بیرده توکاندا پول یاتیتماقی ،مصلحت گوردی .

بوتیک خانا قویوب ساتیب پالتاری ،

روس ماشینی پییانونی گیتاری ،

هاواق گئده جاق مکتبه ساری ،

هارا باخیب گورورن موعللیمی .

بیر گون بققال اولوب اینه تئل ساتیر ،

سیمیندی له ! قازما ساتیر بئل ساتیر ،

ایسوتیله ساری کوکلی هئل ساتیر ،

هارا باخیب گورورسن موعللیمی .

بونلار منی چوخ دانلایب ،یویوب -یویوب آریددیلار. آخیر سوز، گئدندن سونرا ،اؤزومیله بیر فیکره گئدیم .اؤز- اؤزومه دئییردیم :بو موعللیم لر اؤزلری بیر بویوک اشخاصیلردندیلر، گور، بو مین -بش یوز موعللیمدن بیزیم محالدا، بیری فرهنگیده -هنر خطدینده -پوللارین ایشه سالیب لار؟ بیر کیتاب توکانی یا بیر تییاتیر- سینماخانا بیر چالیب- اوینایان یئر، فعالییت کورسه دیبلر؟ من کی گورمه میشم ،هامیسی ماشااللاه ،اودور باخ هزی موعللیمه ،یئریشیقین باشارماز، اوتوز -ایکی حروف الیف به یی دوز یئرینه جابجا گتیره بیلمه ز، یئر آلیش وئریش مغازاسی آچیب، ایندی میلیوندان دانیشیر. نییه اونو دییه ک  ائله توتاق اکبر موعللیمی،آژانس  قویوب ،اشیدیرم ایکی ماشین سوروجی موسسه سینده اوزوندندی .ناهاردا تیلته سین خانیمی دوغرایب قاباقینا قویار.بونلار اوزلری بویوک فیکیر صاحابیدیلار، پوللی ایشلری اوزلری گوتوروبلر . محالیمیزین انجمن لرین –آرا یاتیردان ایداره سی- دوولتیله میللتین آراسیندا اولان ایداره لر- ماشین ساتان ماغازالار- کاشی –سرامیک- جوربه جور توکان- ماغازالار- آخیراجان دییه بیلر سیز.

 واللاه ماشااللاه نه دئییم آخی، بیر سنه قالیب ائله بیر کیتابخانا یا بیر نمایش ائوی تیکه سن؟ سنین او آلچاق باشان گویدن کوللر اله نسین !بونلار گوزل اولسایدیلار، اونلارین آغیللاری سندن چوخدی ،اونلار بو ایشی گورردیلر .

آلتی گونیدی ،ائوده  گوسولوردوم ،خانیمیله کوسی ساخلامیشدیم .بیردن دئدیم :خانیم!منیم بیگ جانیم !کیتابحانا بی کیتابخانا- تیاتیرخانا بی تییاتیرخانا ایجازه زله ایستیرم فیروز موعللیمیله بیر یئر- یورد، آلیش- وئریش توکانی آچام .خانیم نه دئییرسیز؟ ایجازه وئریرسیز ؟خانیم بی تس -تس باخدی، اوز- اوزه ساتاشاندا، بیر یالاندان گولومسولندی، دئدی: کیشی! نه دییه جه یم، ائله بیل تزه آغیلا گلیرسن! چوخ موبارکدی !

ائله بیل تزه آنادان اولوردوم، بیر بویوک خاطادان یاخام قورتولدی !!

گرگرلی آراز

قیغلاسادا دئییل میر!

سیفی له –ال اکبرین ائله ایشله ری اوشاقلیقدا، یوخودان دوراندا، ال -اوز یومه دن بیرله شیب ، چوله گئتمه ییدی .سیفی نین بیر اون -بش دنه قویونو -بیر ائششکی، ال اکبرینده ایکی اینکی واریدی. قاتیب بیرگه  کووشنده -او گوده یئرلری- بیچیله ن زمیله ری  نوبیله اوتاریب ،حتتا توربالاریندا چای –چورکلرینده  بیرگه  قاتیب بولردیلر. هردن ناهار زامانی عابباسدا ،بونلارا قوشولوب، دیل -خوشلوق ائیلردیلر. عابباس بو ایکی سیندن بیر آز یئکیدی،آمما بونلارا خاطیر  چول- چووه نی، بیر- بیرینه ووروب ،بونلاری تاپاردی. هردن یوخ اولوب ماشینلاردا شوفر- شاییدلیق، یادا ائله اؤزو هردن گزماقا –ایشلاماقا تهرانا، گئدردی .سیفی له –ال اکبرین یانینا گلنده ده، ایسته ردی بیر آز سوزلرینده، فارس کلمه لر ایشله دسین. او گونده ائله او گونلردن بیری سیدی، اوزاقدان سسله یه- سسله یه عابباس آغا گلیب یئتیشدی.

 عابباس :سلام آغا پسرها !

سیفی له –ال اکبر :علیکوم سلام عابباس بی بی اوغلی .

عابباس :بی بی اوغلی چییه؟صدا بزنید  آغا عباس یا برادر عباس!

برادر عباس! جیبیندن بش لاواش چورک ،بیرده بیر یئکه دویمک لیق سووزی، یئره قویدی. هممشه کی کیمین قاتیب، یئدیلر.  هردن گئچی دن -قویوندان یاخینلاشاندا ،هامیدان قاباق عابباس دیلله نیب، دئییردی :بز خر -گوسفند کورخر !برین گم شوید! گول ها گول دوشوب ،اوچ یولداش بیر- بیریله نهایت سیز کئیفه باخیردیلار. بیردن عابباس، دیله گلدی: سیف اللاه ائوده مادریوی ،هانسی اسم یله صدا ائیله یرسن ؟سیفی دئدی :آنامی، آبا سسله رم  .عابباس دئدی: یوخ من داها ائوده مادر نجیمه می ،مامان نجیمه سسله ییرم !ال اکبر دئدی :عابباس اوجور سسله مه ،احمدین تزه آروادی اولوب ،ائشیدر -ائلر نجیمه خالانی سنین الیندن آلار ها !چوخ سوزلری ،عابباس ،سیفی له- ال اکبره اورگتدی. زیره ،نعلبکی- ائششکه ،خر- گئچی یه، بز -قویونا ،گوسفند دئسینلر. بیردن سیفی عابباسدان ،خبر آلدی :برادر عابباس، بو فارس دیلینده گئچیله -قویونون قیغینا نه دییه ر؟ عابباس بیر فیکره گئتدی، سونرا  دئدی: نه سیز پخما تشریفیز وار، اونلارین گوسفند -بزلاری قیغلاماز کی اونلارا بیر سوز دئییل سین !!

گرگرلی آراز

موختارنامه نین صاحا بییه م!

اینتیخابات زامانیدی، هامی مونتظیریدی گوره سن کیم نئجه  تبلیقات ائیلییه جک، کیم اینتیخاباتدا غلبه  گله جک . بیزیم موحالدا، چوخلو اؤزون دئپوتاد سئچیمینه  یازمیشدی. هله تبلیقاتا بیر -ایکی هفته قالیردی، ائولرده- قوناقلیقلاردا- مجلیسلرده، دانیشمالار- گوروشلر گئچیرله نیردی. بو سفر قاسیما* گوره احمدین ائوینده یدیک. قاسیم قوناقلار گلمه میشدن، اؤزون منیم یانیما وئریب، بیر- ایکی عکس لریندن- یازیلاریندان منه وئردی. عینکی عوض ائیله دیم،کاغیزلارا بیر- بیر باخیردیم، اونلار چوخ گوزل رانگیده -ماتیرالدا ،سالینیب یازیلمیشدی، گوزل سوزلر دئیلمیشدی. بیزیم بو قاسیم زمین شیناسلیقدا ، فوق لیسانس یدی، اون آلتی ایل محیط زیست ایداره سینده ایشله ییر. شهریمیزین شوراسینا ایکی دفعه چیخیب، مچیدیمیزده هئیت اومنادندی. بیر -ایکی دفعه ، بش  گونلوک  اوردویا گئدیب، میرده شورخانامیزین چوخداندان کفنداریدی .بونلارین هامی سی بیر- بیر قید اولونموشدی ،هامی سیدا دوزودی، یازیق قاسیم بو یولدا چوخلی زحمته دوشموشدی. ژئستی پارتلئتلرینده ده گوزلیدی، ائله عکس یده دورموشدی، او پیچاق- قمه  ده ین یئرلر گورسنمیردی! آمما بیر- ایکی سوز گوردوم یازمیشدی، سیزه دئمه ییم پیس اولماز. ایلک اویودی کی اؤز عکسینین آلتیندا یازمیشدی: ایه ر منه رای وئرسه نیز، من مجلیسه چیخا بیلسه م، مشهدی قوربانیله -کربلایی نجفی اوتوز ایلدن سونرا باریشدراجاقام! کند چشمه سین آریددایاجه یم، قصصاب مشهدی حسنی باغلادلایاجه یم .....قاسیما، دئدیم:بونلار نه سوزدی یازمیسان؟ دئدی: نئجه کی؟ دئدیم: قاسیم، سن قانون وئره ن سن، بیرده قانونون نگهبانی، داها هئچ. دئدی: یوخ، بونلاری یازمیشام، بونلار چوخ مهم بیر سوزلردی. میثال اوچون مشهدی قوربانیله- کربلایی نجف باریشسالار، ائله بیل آبوشیله- بیزیم دوولت باریشیب. کند چشمه سی آرینسا ،ائله بیل اورمو گولو دوزه لیب.  قصصاب مشهدی حسنی باغلاسام، ائله بیل وبا ناخوشلوقون حصارا سالمیشام !بو او قدر بیزه ائششک- آت اتی یئدیردیب ها ،باغلاماق سهلیدی- بوینون وورماقا حققی میز وار! بابت منی سوزلریلن ایناندیردی، آمما ایکینجی سوزلرین داها نقدر دئسه ده اینانمارام، او بئله یازمیشدی :موختارنامه نین- گلستانین - حیدربابانین صاحبی! قانیم کلله مه چیخدی، دئدیم: آی جانیم موختارنامه نی یا او بیر سی کیتابلاری  سن یازیبسان؟ نییه یالاندان دانیشیرسان؟ قاسیم چوخ اوزی قیرمیزی، دئدی: دوزون دئمیشم دا ،من اونلارین صاحبی یم، اونلارین اوچونده آلمیشام. بیر باخدیم تاقچایا، دئدیم :نییه بس استغفراللاه نهج البلاغه نی- قورآنی یازمامیسان؟ بیر باشین  آشاقا سالدی، دئدی: قورخدوم اینانمییالا او جهتدن یازمادیم !دئدیم بونلاری ایناناللار؟ دئدی :نییه اینانماسینلار؟ کیم نه بیلیر ایندییه جان بونلاری کیم اوخویوب؟ بیرده کی یالان دئمیرم اونلارین صاحبی یم.  بیر باخدیم قاسیمین اوزونه، اؤز- اؤزومه دئدیم: گور بیزه کیم ایسته یر صاحاب اولسون !!

گرگرلی آراز

قاسیم =خییالی بیر آد

چاققالا آشی

بیزیم بو آنا بیگیم ین اری، چوخ بیر گوزل سیننی گئچمیش آدامدی. اکینچیدی، یئکه- یئکه باغلاری، چوخلی یئمیش- تاخیلی ایل باشی اوزونه توپلایار. آمما اؤز مالینداندا گوزل موغایات اولان اینساندی، قویماز اونا بیر نفر زور دئسین. آمما بولمورم بو خیردا خانیم گیله ،نییه هئچ بیر سوز دئمیر، هرنه قدر باغدان یئر- یئمیش آپاریللار، اصلا ایشی یوخدی. بیر گون بو مسئله نی حاجی عمی دن خبر آلدیم .او بئله سوزه گلدی:

 بالا اوغلوم بیر گون باغدا گزیردیم، باغین آشاقا باشیندا ایکی آرواد گوردوم، یاواش -یاواش اوزومی قیزیل گوللرین دیبینه وئردیم ،گوروم نه دریب- آپاریللار. خیرداخانیم بیرده گلینی گلثومودی، ائله بیل خیردا خانیم ایلک گلمیشدی چاققالالاردان ییغیب آپارمیشدی ،ایکینجی دفعه گلنده،گلینی گلثوموده گتیرمیشدی.

 چاققالالاری دره -دره گلینینه بئله دئییردی: گلثوم بالا تئز اول، حاجی نین گلن زامانیدی ،او تبرزه لردن درگیلن، اونلارین گوزل آشی اولور، آدام بارماقلاریندا یئییر.من بیر تعججوب ائیله دیم، چاققالا نه دیر؟ آش نه دیر؟ آمما سونرا گوردوم کی دوز دئییر، بیر- ایکی یئرده اؤز یئریمیزده یوخ، آیری کند قونشوموزدا چاققالا آشی یئمیشه م. آللاه نه دئییم -نئجه ائیله ییم بونلار بیر آداما بو چاققالا آشین دئمه سینلر، قیزیل گوللرین  دیبیندن بیردن چیخدیم ائشیکه ،عوضین کی بونلاری پاشوتلاییم ،باغدان ائشیکه اوتوروم ،سلام وئردیم، حتتا بیر گولومسولندیم ده. اللریمی اوفکالییا -اوفکالییا بیر آز یاخینلاشدیم. خیردا خانیم -گولثوم گلینی  ایلک قورخدولار، بیر آز هویوخوب دالییا چکیلدیلر .خیردا خانیم سوزه گلدی :حاجی یولو باغلاما،دالییا گئت ،بیز سن دییه ن دئیریک ها. چکیلدیم دالییا، دئدیم: خیردا خانیم، باجی ،بونلار نه سوزدی؟ ریجا ائیله یرم بیر آز چوخ درردیز،بونلار نه دیر؟ آمما بیر ریجام وار، بو سوزی کی گلین یزله دانیشیردیز چاققالالاردان آش اولار، چاققالا آشینین صوحبتین بیر نفره محلله ده دئمییه سیز. سن آللاه هاچان چاققالا آشی گویلوزا دوشدی ،گلین اؤز باغیزدی، درین آپارین. بو سوزی محلله ده بیلسه لر ،منه باغ -باغاتدا بیر چاققالا قویمازلار !اوزاماندان اونلار محلله ده چاققالا آشدان بیر سوز دئمیللر ،منده اونلارا باغدا چاققالالار زامانی چاققالا درمه یه بیر سوزوم یوخدی.

 بو سوز هر صینفه عاید اولور. بیزیم محلله ده چورکچی میز چورکخانادا آدامیله ائله رفتارائیله یر، چورک آلماقی اوردان آدام ایسته یر بیر یوللوق ترکیدسین. او گونلری گوردوم احمدین نوبه سیده اولمویاندا ،بیر بش دانا کوره نین او گوزل یئریندن، چورکلردن آرییر ،دالیلارین سیلیر، کاغیز آراسیندا آداملار دورا -دورا احمدی چاغیریر، اونا وئریر. او گونلری احمددن ماجرانی خبر آلدیم ،احمد، دئدی: واللاه بیر سوز یوخدی بیر- ایکی دفعه او گونلرده چورکچی نی اون ساتاندا -ماشینا اونلاری ووراندا گورموشم ،باشیمی آشاقی سالیب بیر سوز-بیر یئرده دئمه میشم .چورکچی میز او زاماندان منی نوبه سیز یولا سالیر. احمد بونو دییه ندن منده ایشیمین اوجون تاپمیشام. بش -آلتی گون بوندان قاباق گوددوم -گوددوم بیر- ایکی دفعه چورکچی میزی اون ساتاندا، بهانه یلن کوچه میزدن گئچدیم، حتتا قاشدیم اونلارا کومکلیقدا ائیله دیم. او زاماندان منله ائله دوست اولوب ها ،اوشاقینا چورکلری وئریر، ائویمیزه گتیری. داها ایشیمی تاپمیشام، بیر گون بانک رئیسین گودورم، بیر گون ثبت مامورون- بیر گون دارایی ایشچیلرین -بیر گون اونو- بیر گون بونی گودورم .بوتون ایشلریم ساهمانا دوشوب .ایکی گوندی شهردارینین دالیسینجایام بیر بالاجا حیه ت برنامه سینده شهردارلیق ایشیم وار، ایستیرم الیمین آلتی ندا بیر سوزی اولسون، گوزل منی تحویل آلسین. اوندان سونرا حوسینقولی عمی له بیر ایشیم وار.  حوسینقلی عمی دن بورداکیلار تکین ضعیف نوکته تاپام ،ضعیف نوکته تاپا بیلسه م،نه جور  شعیر وئرسه م ،مجلیسلرده اوخوماقا بیر سوز دئمه ز. بیر شعریم وار عومورده ائله اونو دئمیشه م، آدین عوض ائدنده تمام مناسبت لره دوشور .باری تعالادان ایسته میشه م، نئجه بو چاققالا آشی ماددی  قیسمتینده منه یاردیجی اولوبدی، معنوی ایشیمده ده منه  کومکلیقی اولسون !!

گرگرلی آراز